Rodzaje spedycji – porównanie i najważniejsze aspekty

spedyMianem spedycji określić można proces zorganizowania, nadzorowania oraz zarządzania wszelkimi czynnościami niezbędnymi dla bezpiecznego i najbardziej efektywnego dostarczenia przesyłki do wskazanego miejsca przeznaczenia. 

Innymi słowy spedycja to rodzaj logistyki, gdzie przewóz jest tylko jednym z elementów całej usługi, ale bardzo istotnym z uwagi na właściwy dobór środka transportu, od którego zależy sukces realizacji całego zlecenia.

Kryteria podziału spedycji towarów

Z prawnego punktu widzenia spedycja ograniczona jest w zasadzie do zorganizowania transportu rzeczy. Liczy się jednak zawarta umowa dotycząca czynności spedycyjnych, jakich firma zobowiązała się wykonać dla klienta. 

Dlatego możliwa jest również usługa spedycyjna polegająca na wynajęciu autokaru czy busa do przewozu grupy osób z określonego miejsca odbioru do miejsca docelowego. 

Usługa spedycyjna obejmuje również wiele aspektów około przewozowych, poczynając od poradnictwa, przez zawieranie umów z przewoźnikami, kompletowanie niezbędnych dokumentów, ubezpieczenie, aż po opracowywanie koncepcji przewozu. 

W przypadku przemieszczania ładunków prawidłowość przebiegu procesu uwarunkowana jest spełnieniem wielu formalności prawnych i dokumentacyjnych, a ich charakter zależy od specyfiki danego rodzaju spedycji. 

Spedycję towarową klasyfikuje się według różnych kryteriów, z których najbardziej popularne to spedycja według:

  • wielkości obszaru działania – krajowa, międzynarodowa
  • według gałęzi – drogowa, kolejowa, morska, lotnicza
  • ładunków – całopojazdowa, drobnicowa, masowa, specjalistyczna

Istota spedycji krajowej

Spedycja krajowa to działalność polegająca na przewozie ładunku z jednego punktu do drugiego, wyłącznie na obszarze jednego państwa. 

Wykonywana na połączeniach lokalnych nie wymaga współpracy z zagranicznymi agencjami, a jedynie z podmiotami krajowymi takimi jak agencje ubezpieczeniowe czy przewoźnicy. 

Jednak ilość potrzebnych podwykonawców jest zdecydowanie mniejsza niż w przypadku konieczności przekroczenia granicy. Organizacja spedycji krajowej jest dzięki temu stosunkowo prosta, a jej realizacja sprawna i punktualna. 

Czym jest spedycja międzynarodowa?

Dużo większego nakładu pracy wymaga translokacja międzynarodowa ładunku. Polega na organizacji i przewozie ładunków pomiędzy różnymi państwami czy kontynentami. 

Wiąże się z koniecznością ścisłej kooperacji z siatką agentów zagranicznych, którzy zajmą się przesyłką poza granicami kraju spedytora realizującego zlecenie. Zorganizują między innymi obsługę celną oraz obsługę transportu w swoich rodzimych portach lotniczych czy morskich.

Spedycja międzynarodowa wiąże się z wystawieniem i zgromadzeniem sporej ilości niezbędnej dokumentacji, wymaganej przy obrocie z zagranicą, przede wszystkim związanej z  odprawami celnymi, pozwoleniami oraz przewozem wybranym środkiem transportu.

Spedycja drogowa – podstawowy rodzaj transportu

Spedycja drogowa - podstawowy rodzaj transportu

Nie można oczywiście określić najlepszego środka transportu. Wszystko zależy od wielu okoliczności związanych z danym zleceniem spedycyjnym.

W Polsce, największe znaczenie ma spedycja drogowa-samochodowa. Z uwagi na rozbudowaną sieć dróg, jest to najbardziej rozpowszechniony środek transportu również na całym świecie. 

Umożliwia dotarcie praktycznie w dowolne miejsce i przewóz ładunków o różnorodnej podatności transportowej. Jest najbardziej ekonomiczny na krótkie oraz średnie odległości. Ma jednak swoje ograniczenia, zwłaszcza dostępność przestrzenną. 

Spedycja kolejowa – idealna przy rozwiniętej infrastrukturze

Spedycja kolejowa - idealna przy rozwiniętej infrastrukturze

Rozwiązanie tego problemu stanowi spedycja kolejowa, uwzględniająca organizację załadunku i rozładunku, przewóz oraz wszelkie formalności dokumentacyjne. 

Pociąg pozwala w ekonomiczny sposób przewozić ogromne ilości towarów w kontenerach bądź przesyłki wielkogabarytowe w wagonach-platformach. Kolej nie dotrze wszędzie i kontenery muszą być przeładowane oraz dowiezione do miejsca docelowego transportem drogowym. 

Jednak to doskonała alternatywa wszędzie tam, gdzie istnieje sieć torów, zwłaszcza dla transportu lotniczego, od którego jest tańsza.

Spedycja lotnicza – szybkość i bezpieczeństwo za większą cenę

Spedycja lotnicza - szybkość i bezpieczeństwo za większą cenę

Kompleksowa spedycja lotnicza jest obecnie bardzo chętnie wybierana przez firmy. Pomimo, iż jest to najdroższa forma transportu, posiada sporo nieocenionych zalet. 

Na pierwszym miejscu warto wymienić bezpieczeństwo przesyłki, które jest nieporównywalnie większe niż w transporcie drogowym. Samolot znacznie szybciej dotrze do celu, czasem tam, gdzie inny środek transportu nie jest w stanie tego zrobić. 

Tego typu komunikację cechuje również znacznie wyższa częstotliwość przewozów, niż transport morski.

Spedycja morska – transport niestandardowy na duże odległości

Spedycja morska charakteryzuje się najbardziej skomplikowanymi procedurami. Wymaga zaangażowania wielu różnych środków transportu i przebiega na płaszczyźnie międzynarodowej. 

Różnorodność statków umożliwia ekonomiczny przewóz bardzo dużych ilości towarów. Przewóz statkiem trwa znacznie dłużej niż samolotem, jak i koleją, ale cenowo jest najbardziej korzystną opcją transportu.

Usługa spedycji to złożony proces, który zapewnić ma sprawny i jak najbardziej optymalny obrót przesyłkami. Zorganizowanie kompleksowego przewozu wymaga dużej wiedzy i doświadczenia, po prostu wysokiego profesjonalizmu. Tylko doskonała znajomość specyfiki każdego rodzaju spedycji umożliwia bezpiecznie i niezawodnie zakończyć realizację każdego transportu.